Tip:
Highlight text to annotate it
X
Yaşamı Bulmak
Èvren`de yaşamı hiç merak ettiniz mi?
Uzak yıldızların etrafında dolanan yaşanılabilir gezegenler ?
Gökbilimciler merak ediyorlar hem de asirlardir.
Çok sayıda galaksiler ve herbirinde çok sayıda yıldızlara rağmen...
Dünya nasıl eşsiz olabilir ?
1995 yılında, İsveçli gökbilimciler, Michel Mayor ve Didier Queloz...
normal bir yıldızın etrafında gezinen, güneş sistemimiz dışı bir gezegen keşfettiler.
O zamandan bu yana, gezegen avcıları yüzlerce yabancı dünyalar buldular.
Büyük-küçük, sıcak-soğuk ve çok çeşitli yörüngelerde dolanan dunyalar.
Ve şimdi, dünyanın ikiz kardeşini keşfetmenin eşiğindeyiz.
Ve gelecekte: içinde yaşam bulunan bir gezegen -gökbiyologlarının kutsal kasesi.
Avrupa Güney Gözelemevi, ESO, güneş sistemi dışı gezegenlerin arayışında...
...önemli bir rol oynuyor.
Michel Mayor`un takımı Cerro La Silla sayesinde bunlardan yüzlercesini buldular.
ESO`nun Şili`deki ilk gözağrısı.
Burası CORALIE`nin tayfölçeridir.
İsveç Leonhard Euler Teleskobunun üzerine oturtulmuştur.
Dönen gezegenlerin yer çekiminin etkisiyle oluşan yıldızlardaki küçük yalpalanmaları ölçer.
ESO`nun pek saygıdeğer 3.6 metrelik teleskobu da güneş sistemi dışı gezegenlerin peşinde.
HARPS dünyadaki en kesin tayfölçeridir.
Şimdiye kadar, 150 den fazla gezegen keşfetti.
En büyük zaferi ise;
en az 5 ve belki de 7 kadar sayıda yabancı dünya içeren zengin bir sistemdir.
Fakat dünya benzeri gezegenleri bulmanın başka yolları da vardır.
2006 yılında, 1.5 metrelik Danimarka teleskobu, dünyadan tam olarak 5 kat daha ağır...
...uzak bir gezegen kesfetmeye yardim etti.
Bu işin püf noktası ise `Kütlecekimsel Mercekleme` dir.
Gezegen ve ev sahibi yıldız arkaplanlarındaki parlak bir bir yıldızın önünden geçerken...
...görüntüsü büyüyor.
Ve bazı durumlarda, bu gezegenleri kameranızda yakalayabilirsiniz bile.
2004 yılında, NACO, `Çok Büyük Teleskop` üzerindeki uyarlamalı optik (Adaptive Optics) kamerası,
güneş sistemimiz dışı ilk gezegenin o zamana kadar ki ilk görüntüsünü aldı.
Bu görüntüdeki kırmızı nokta bir kahverengi-cüce yıldızın etrafında dolanan kocaman bir gezegendir.
2010 yılında, NACO bir adım daha ileri gitti.
Bu yıldız dünyadan 130 ışık yılı uzaklıktadır.
Güneşten daha genç ve daha parlak olan bu yıldızın geniş yörüngesinde 4 gezegen dolanır.
NACO`nun şahin gözlü görüşü gezegen c`nin ışığını ölçmeyi sağladı:
- Jüpiter`den 10 kat daha ağır, kocaman bir gaz kütlesi.
Ev sahibi yıldızın parlamasına rağmen,
gezegenin zayıf ışığı, atmosferiyle ilgili detayları ortaya çıkaran...
...bir tayfa dökülebilir.
Bugün, çok sayıda güneş sistemi dışı gezegen ev sahibi yıldızları boyunca geçerlerken keşfedildi...
Gezegenin yörüngesinin kenarını görmeyi gerçekleştirebilirsek,
yıldızın her bir turunda önünden geçebilecek.
Bu yüzden, bir yıldızın ışığındaki küçücük ve düzenli parlak azalmalar...
etrafında dolanan bir gezegenin varlığını ele verir.
La Silla`daki TRAPPİST teleskobu bu anlaşılması zor geçişlerin aranmasında yardımcı olacak.
Ayni zamanda,
Çok Büyük Teleskop bir gezegenin geçişini çok hassas bir şekilde çalıştı.
GJ1214B ile tanışın, evimiz dünyadan 2.6 kat daha büyük bir süper dünya.
Geçişler esnasında, gezegenin atmosferi kısmen ev sahibi yıldızın ışığını emer.
ESO`nun hassas FORS tayf ölçeri GJ1214`nin sıcak ve buharlı bir...
...sauna dünya olabileceğini açığa çıkardı.
Gaz devleri ve sauna dünyaları yaşama elverişsiz yerlerdir.
Fakat, av henuz bitmedi.
Yakında, yeni SPHERE teleskobu `Çok Büyük Teleskop`, VLT`ye yüklenecek.
SPHERE, ev sahibi yıldızlarının ışığındaki sönük gezegenlerin yerini saptayacak.
2016 yılında, ESPRESSO tayfölçeri VLT`ye kavuşacak...
...ve büyük oranda şu anki HARPS teleskobunu gölgede bırakacak.
Ve ESO`nun `Aşırı Büyük Teleskobu` tamamlandığında,
üzerinde yaşam olan yabancı küreler için kanıt arayacak.
Yeryüzünde yaşamdan bol ne var!
Kuzey Şili akbabaları, küçük develeri, yaban tavşanlarını ve kocaman kaktüsleri paylaşıma sunar.
Atacama çölünün kurak toprakları bile dayanıklı mikro organizmalar ile dolup taşar.
Yıldızlararası ortamda yaşamın temel yapıtaşlarını bulmuştuk.
Gezegenlerin ne kadar bol olduğunu öğrendik.
Milyarlarca yıl önce, kuyruklu yıldızlar yeryüzüne suyu ve organik molekülleri getirmişlerdi.
Aynı şeyin başka yerler içinde gerçekleşmesi beklenemez mi ?
Ya da yalnız mıyız ?
Şimdiye kadar ki en büyük soru !
Ve cevaba neredeyse ulaşılmak üzere.