Tip:
Highlight text to annotate it
X
bunun yaninda kocaman bir finansal yuk simdi bizi ekonomik sistem konusuna getiriyor.
bildiginiz gibi pek *** insan icin bu sistem kismen islemeyen bir sistem olmustur.
Kismen 2008 finansal yikilisin bir sonucu.
oyleyse nasil bundan kurtuluruz ve ilerlemenin olacagi yere nasil ulasiriz?
Simdi, bilindigi gibi, buyuk sorunlar buyuk fikirler gerektirir.
ve iste buyuk fikirlerden bir tanesi, bunla baslayalim: para.
ve parayi atalim, yok edelim. Delilik gibi geliyor degil mi?
pekala, simdi yapmamiz gerekeninde kesinlikle bu oldugunu dusunen birisiyle konusacagiz.
Peter Joseph bir film yapimcisi ve ayrica Zeitgeist hareketinin de kurucusu.
Merhaba Peter. tabiki ben burda konuyu kabaca soyluyorum.
bu sadece paranin yada para biriminin ortadan kaldirilmasi degil. bu aslinda
paraya dayali ekonomiyi kaynaga dayali ekonomiye donusturmek.
anlatir misin bu tam olarak nedir?
Gercekte yari yariya haklisiniz. Acikcasi Kaynaga dayali bir ekonomi,
mevcut degis tokus sistemini
ve piyasa sisteminin kendisini ortadan kaldirmak istiyor, bircoklarina *** asiri gorunsede.
oncelikle anlamalisiniz ki dunyada gordugumuz sorunlar
bazi kotu politikalarin, yasalarin yada
enflasyon dongusunun ani inis ve cikisinin sonuclari degildir.
ama bize tipik olarak geleneksel ekonomide sorunlarin nedenlerinin bunlar oldugu ogretilir.
ekonomik yapinin esas temeli ozunde hatalidir.
parayi borc olarak yaratip buna faiz uyguluyoruz.
bu uygulanan faizse var olmayan birsey. ana parayi yaratiyoruz fakat yinede
ana para ve faizler eklendiginde bu denklesmemis hesap olarak kaliyor.
insanlar anlayin, tek deyimle bu bir muzikli sandalye oyunu.
bu duzenden ve duzenin yarattiklarindan dolayi herkes sistemli olarak istirap cekiyor.
oyleki borcun odenememesi, ulusal borcun aksatilmasi konularini isitip duruyoruz,
bunlar sistemin kacinilmaz sonuclaridir, bunlar sadece birisinin bozuk, ise yaramaz politikalarindan,
yada borsanin ve islem piyasalarinin bazi pervasiz hareketlerinden kaynaklanmaz.
Aslinda yukarda sozu edilen sorunlar sistemin *** onemli kendi ozellikleridir.
ama bu hareketle benim amacim ve yapmaya calistigim su dur ki sistem ozunde
dogasinda kusurludur ve dolayisiyla hepimizin olcup tartarak isleyen bir duzene girmek icin,
oyle bir duzen ki insan toplumununun devamini surdurebilecegi ve butun bu ekonomik sonuclardan istirap cekilmeyecegi bir duzen,
bunun icin yasamin ta kendisine bakmak zorundayiz ve temelde insan yasamini saglayan ne,
dogadan simdiye kadar ogrendigimiz ne, gercekte herkese besin uretebilen sistemler neler,
bunun farkina vardiginizda parasal degil bu sorunlarin tekniksel olarak cozulebilecegi bir dunyada yasadigimizi anliyoruz.
ornegin, her saniye bu gezegende bir cocuk oluyor
yoksulluktan ve caresi olan hastaliklardan.
elbette ki tekniksel yonden bunlar cozumu olan yasanmamasi gereken sorunlar.
cunku bu gezegendeki herkesi kolayca besleyebilcek gucteyiz.
ve bu gercegi farkina vararak dusunmeye basladigimizda, tekniksel acidan baktigimizda
parasal bakis acisinin tersine, goruyoruz ki bu gezegendeki
insan acilarinin hemen hemen hepsini giderebilecek durumdayiz
var olan akildisi ekonomik olmayan ekonomik yapiyi bastanbasa yeniden yapilandirirak
korunabilir, surdurulebilir anlaminda gercekten ekonomik olmak icin.
peter biraz once konusurken dedin ki
sistemden dolayi herkes istirap cekiyor
bence belki, biraz aciklik getirirsek
bircok insan zarar goruyor fakat bazilari var ki
bu sistemin oldugu gibi kalmasini istiyor. bu dogru degil mi?
evet, tepedeki 1% lik kesimin kesinlikle bundan buyuk cikari var diyebilirim.
benimdir iddiasiyla sistemden sagladiklari meyveleri hakli gostermek icin *** kolay bir yol bu duzen onlar icin.
dunya nufusunun 1% nin bu gezegenin zenginliginin 40% na sahip oldugu bir durumdayiz.
bu durum bu sistemin kendi yapisinda bozuk oldugunun isareti degilse
bu bir sinifin baska bir sinif ustunde egemenligini surdurebilmesi icin orda degilse
baska ne oldugundan emin degilim.
yani evet, tepedeki 1% in kendisini *** dokunan menfaatleri var ve dogal olarak
bu hukumetlere de uzaniyor cunku esasen hukumetler
sirketsel kuruluslar tarafindan finanse edilir ve arka cikilir.
Ayrica biliyorum ki sen zengin ile yoksul arasindaki buyuk ucurumu kaleme aldin
hatta yazilarinda isaret ettigin bir nokta da
amerika nin dunyadaki ulkelerden sosyal hareketliligin en az oldugu ulkelerden biri oldugudur.
bu noktayi birden fazla okuma ihtiyaci hissettim fakat basit olarak soylemeye calistigin
bence su: yoksul olarak dogdugunda buyuk ihtimalle yoksul olarak kalacaksin
elbette birkac istisna disinda.
zeitgeist duzeni altinda bu nasil degisecek?
oncelikle, bu bir Zeitgeist duzeni degil.
bu calisma Jacque Fresco adindaki bir kisi tarafindan yapilan inceleme ve arastirmalar uzerine insa edilmistir.
oyleki gecmis 150 yili icine alan inceleme arastirmalar ustune bu kurulur.
daha farkli bir ekonomik model konusunda surekli kafa yormus ve yoran insanlar var,
bu, para degis tokusuna ve onun yarattigi butun o kacinilmaz sorunlarin uzerine kurulu olmayan bir model.
Venus Projesi sozu edilmesi gereken onemli birsey burda
ve insanlara bunu arastirmalarini oneririm
Zeitgeist hareketi ile beraberdir
ve doga kurallarini referans olarak alan bir ana plandir.
bunun anlami sudur ki daha once bahsttigim gibi yasamin ta kendisini ele aliyorsun.
bir insani insan yapanin ne olduguna bakiyorsun,
insani ihtiyaclarin gereklerini karsilamanin ne anlama geldigine bakiyorsun,
bunlar elbette en basit ihtiyaclardan tutunda gercekte davranislarimizi,
iyi olmamizi, zihinsel sagligimizi saglayan duygusal, biyolojik, psikolojik ve
toplumsal butun olaylari iceriyor.
tamamen tekniksel kokenli olan butun bunlari biraraya getirdigimizde
insanin kisisel gorusunun yeri burda *** sinirlidir..
aklima gelmisken bu bilimin bize kazandirdigidir,
ve goruyoruz ki simdiki ekonomik model zamanin gerisinde kalmistir.
gercekte insan ihtiyaclarini neyin karsiladiginin gostergesi degildir.
ve geriden sisteme baktiginda gorursun nasil butun insan nufusu icin tekniksel olarak gereksinimlerin
karsilanabilecegini, savaslarin, acligin ve yoksullugun ortadan kalkabilecegini,
cogu suclarin 95% nin ortadan kalkabilecegini, aklima gelmisken bu suclar parasal kaynaklidir.
gormeye basliyorsunuz ki aslinda yepyeni bir yaklasim tarzi sergilenebilir.
bu verilen kisa surede size bunu tarif etmem *** zor
ama kaynaga dayali bir ekonomi esas olarak eldekilerin yonetimi ve planlamasina dayanir.
parasal iliskiler hicbirsey planlayip yonetmez, onun yerine maliyet yetersizligine sahibiz,
dayanikli mallar uretme becerimizi engelleyen seylerin hepsine sahibiz.
Pazar paylarini korumak icin devamli caba gosteren
yerlesmis kurumlar kurduk.
bu esasinda bir mafya duzeni gibidir.
bir grub oteki gruba karsidir, herkes savasiyor ve birsekilde bunun bizim iyiligimiz.
icin oldugu, kisisel cikarin bizim ayrilamaz bir parcamiz oldugu aldatmacasi
icindeyiz ve BU BOYLE DEGILDIR.
Tarih boyunca aslinda kendimize ne yapiyoruz bakin, gorulen tamamen cevresel
ve toplumsal yikima dogru yol alan bir felakete gittigimizin ispati degilse nedir.
Peter sozunu kisa bir sureligine kesmek istiyorum
kafamda kotu secim reklamlarini duyar gibiyim.
biliyorsun bu hareket hiz kazanirsa duzenden faydalanan kisilerin
dönup soyleyecekleri sudur
diyecekler ki: 'bu adamin bize getirmeye calistigi...'
biliyorsun diyeceklerini bu adam bizi komunist bir toplum yapmak istiyor.
buna cevabin nedir?
onlarin bildigi tek sey bu, onlarin butun dusunce cercevesi bu
gordugunuz gibi batinin ve serbest piyasanin, burda serbest piyasa yerine
sadece piyasaya serbest olan demem daha uygun,
propagandasi o gecmiste yasanan hicbir komunist niteligi olmayan zorba
diktatorluk yapilarini surekli bize hatirlatmak
herseyi onlara baglamak ve oyle zannetmektir.
Gercek komunizm ozunde bir aile olmaktir, bu bence hepimizin kendimizle bagdastirabilecegi bir kavram.
Biz akilli ve planli bir sekilde kaynak yonetimi uzerineyiz
tekniksel yonden kendi kendimize nasil bakmayi ogrenme
ve her yonuyle bunu yapabilecek bir sistem gelistirme uzerineyiz
Ve bunu yapmanin tek yolu da sistemimizin dogal oldugunu dusundugumuz
bu sozde Kisisel cikar
ana niteligini ortadan kaldirmaktir.
tabiki hepimizin kisisel cikarlari var, ama
kisisel cikar toplumsal cikara donusmek zorundadir,
eger en basitinden insan soyunun sag kalmasini umuyorsak.
bence insanlarin soracagi sorulardan birisi de sudur
bu sistemdeki tesvik unsuru nedir,
daha *** katkida bulunmayi ve caba gostermeyi ozendiren unsur nedir,
sayet sonucta hepimiz esit olacaksak?
pekala, oncelikle, hic kimse lafta oldugu gibi esit degildir.
bu bir cesit ici bos olan bir kavramdir.
benim bahsettigim esitlik, icinde bulundugumuz materyalizmden
kurtularak temel yasamsal ihtiyaclari saglayabilme becerisindeki esitliktir.
Gezegeni yok etmekte olan herkesin gorebiliecegi bu tuketim deliligini
korukleyen sey metaryalizmdir.
insanlarin bu simdi deger verdigi seyler degisecek, oyle ki ozendirici sey
insanlarin topluma katkida bulunduklarinda sozettigim reklam isinde
yada borsada calismak degil de baskalarina gercek anlamda birseyler
verebilecek sekilde egitilip sahiden birseyler yaptiklarinda bunun onlarin
kendi iyilikleri icin oldugunu anlamis olmalari olurdu.
mesela bulus yapan birisiysem, yaptigimdan para kazanmak icin bulus yapmazdim,
sadece para icin birseyler uretmek saglikli olmayan ve *** carpik bir dusunce.
Dunyayi daha iyi yapmak amaciyla bulus yapardim,
yaptigimin birsekillde iyi bir sey olarak bana geri donecegini bilirdim.
bu nedenle bu tamamen *** farkli bir deger yapilanmasi,
ve bunu size en iyi anlatabilecek olan sey aile kavramidir.
bir aile olarak yasamanin ve ailedeki karsilikli sayginin ne anlama geldigi kavrami.
anneniz yemeniz icin masaniza her yemek getirdiginde annenize bahsis vermiyorsunuz.
bu tamamen yeni bir deger sistemi temeline dayaniyor ve maalesef
Hemen hemen yuzyillardir devam eden ve simdi gozlerimizin
onunde cokmekte olan bu zorba sistemin yarattigi *** buyuk ve derin
psikolojik bozukluklari, carpikliklari tedavi etmek zorundayiz,
simdiki duzen basitcesi bizi daha *** savaslara, yoksulluklara surukleyecek.
aslinda bunu anlatmaya calismamda gereksiz, gercekte sizin butun
yapmaniz gereken suanda neler olduguna sadece bir bakmaniz
ve gelecekte nelerin olmaya devam edecegine, eger gidisatin yonu degismezse.
ve cabucak etrafinizda neler olup bittigine bir bakarsaniz, ozellikle simdilerde, bu degildir ki...
biliyorumki zeitgeist hareketi dunyanin heryerinde katilimcilara sahip,
ve 200 den fazla ulkede kollari var.
anlatir misin neden bu sadece ulusal bir hareket degil,
uluslararsi olan birsey onun yerine?
kesinlikle oyle, cunku bolgesel egemenlik
esasinda sirketsel bir anlayisin yansimasidir.
Bizimki kendimizi korumayi amaclayan bir dusuncedir.
dunya birlikte calismayi ogrenmek mecburiyetindedir,
butun politikacilara bu gercegi hatirlattigima uzgunum
Milliyetcilere, vatanseverlere. Albert Einstein in soyledigi gibi vatanseverlik bir hastaliktir.
bu tek bir dunya, bu bir butun olan yuvarlak bir gezegen, ve bunun boyle oldugunu anlamamizin zamani.
ve dunyayi bunun farkinda olarak yonetmek de zorundayiz,
oyle ki degistirilemez tekniksel gerceklik ortada, bu sadece felsefi bir konu degil.
yani zeitgeist hareketi ayriliklar, farkliliklar arasinda kopru kurmak ile alakalidir; butun irksal,
ulusal, dinsel farkliliklar arasinda, kisacasi bizi bolen ayiran ne varsa.
cunku hepimiz en gerekli yasamsal ihtiyaclar noktasinda birlesmek zorundayiz.
Ve parasal sistemde bunu dahi saglayamiyoruz.
sistemin yol actigi istirap kabul edilebilir gibi degil ve ayni zamanda gereksiz.
bu nedenle dunya capinda saglam bir hareketin, berabirligin zamani.
maalesef, suremiz bitti Peter.
fakat kesinlikle icinde bulundugumuz birsuru sorunla dolu su zamanda *** buyuk bir fikir bu.
Peter Joseph film yapimcisi ve Zeitgeist hareketinin kurucusu.