Tip:
Highlight text to annotate it
X
Çeviri v2: kursatkaynak kursat113@hotmail.com
"Metropolis" filmi...
...prömiyerinden kısa bir süre sonra bir hayli kısaltılmıştır.
Filmin yaklaşık dörtte birinin tamamen yok olduğu sanılıyordu.
Ama 2008 de, Buenos Aires te...
...filmin tamama yakın bir kopyası bulundu.
Fakat kopya 16 mm versiyona çevirilmişti...
...ve kötü bir durumdaydı.
Ayrıca film kareleri orjinal ölçülerde ve oranlarda değillerdi.
Rekonstrüksiyonun büyük bir kısmı...
...ve sahnelerin doğru sıralaması...
...Arjantin'den gelen materyallerden faydalanılarak yapılmıştır.
Sansür kartlarının yardımı ile İspanyolca arayazılar...
...Almancaya çevrildi.
16mm lik filmden alınan...
...kırpılmış karelerin yerlerini...
...belirtebilmek için bu karelere siyah çerçeveler eklenmiştir.
Orjinal arayazılar orjinal yazı tipinde görülür.
Farklı yazı tipindeki arayazılar (buradaki gibi)...
...hala eksik olan bölümleri özetlemek ve...
...hikayenin akışını doğruca...
...anlatabilmek için eklenmiştir.
Bir Ufa prodüksiyonu Dağıtım: Parufamet.
Yönetmen: Fritz Lang. Senaryo: Thea van Harbou.
Prodüksiyon dizayn: Otto Hunte, Erich Kettelhut, Karl Vollbrecht.
Kamera: Karl Freund, Gunther Rittau.
Müzik: Gottfried Huppertz. Heykeltraş: Walter Schultze-Mittendorf.
Thea von Harbou'nun romanı Metropolis ilk olarak...
...Illustriertes Blatt dergisinde göründü.
Kitap August Scherl Verlag G.m. B.H. tarafından yayımlanmıştı.
Oyuncular: Joh Fredersen: Alfred Abel
Joh Fredersen: Alfred Abel
Freder, Joh Fredersen'in Oğlu: Gustav Frölich
Rotwang, Mucit: Rudolf Klein-Rogge
İnce Adam: Fritz Rasp Josaphat: Theodor Loos
11811- Erwin Biswanger
Grot, Kalp makinanın koruyucusu: Heinrich George
Yaratıcı Adam Makine Adam
Ölüm Yedi ölümcül günah
Maria - Brigitte Helm
Epigraf:
ELLER İLE AKLIN ARABULUCUSU KALP OLMALIDIR!
Vardiya değişimi.
Yeryüzünün...
...derinlerinde...
...İşçilerin Şehri uzanır.
İşçilerin Şehri yüzeyden ne kadar derinde ise...
...bir o kadar yukarıda da derslikleri, kütüphaneleri...
amfileri ve stadyumları ile... "Evlatlar Kulübü" yükseliyordu.
Makine çarklarının her dönüşüyle altınlar kazanan babaları...
...evlatları için Sonsuz Bahçeler mucizesini yarattı.
"Bayanlar, bugün hanginiz Joh Fredersen'in oğlu Efendi Freder...
...eğlendirme şerefine nail olacak?"
Freder -! Freder -!
Bak! Bunlar senin kardeşlerin!
Bak -!
Bunlar senin kardeşlerin!
Kim di o?
Bu, Metropolis'in efendisi Joh Fredersen'in oğlu Freder'in...
...kızı arayışında başından geçenler:
Yeni Babil Kulesine - Babama -!
Neden, Josaphat, patlamayı senden değil oğlumdan öğreniyorum!
Detaylar!
Makine dairesinde ne yapıyordun, Freder?
Çocukların, kardeşlerim olan insanların yüzüne bakmak istemiştim...
Senin mükemmel şehrin, Baba ve sen şehrin beyni...
...ve hepimiz şehrin ışıkları altında...
...ve elleri bu şehri inşa eden insanlar, baba, neredeler?
Nereye aitler?
Nereye aitler?
Derinlere mi?
Ya o derindekiler sana karşı ayaklanırsa?
Kalp Makine'nin ustabaşı, Grot. Önemli bir mesajı var...
O lanet planlardan iki tane daha, Bay Fredersen...
...bugünkü M-Makine'deki kazaya karışan iki adamın cebinde...
Neden, Josaphat, bu planları bana sen değil de Grot getiriyor?
Kalan ücretlerin için G- Bank'a başvur...
Baba, senin tarafından kovulmanın ne anlama geldiğini biliyor musun?
Anlamı: Aşağı git! - Baba! - aşağı git! Derinlere-!
Joh Fredersen tarafından böylece kovulmanın ne anlama geldiğini biliyor musun?
Benim için çalışmak ister misin, Josaphat?
"Eve git, Josaphat ve beni bekle... Benim hala gidilecek uzun bir yolum var...
Derinlere, kardeşlerimle birlikte olmaya...
Bugünden itibaren oğlumun attığı her adımdam haberdar olmak istiyorum...
Kardeşim...
...Makine! Biri Makine ile kalmak zorunda!
Biri Makine ile kalacak...
BEN.
Beni dinle... Seninle hayatlarımızı takas etmek istiyorum!
Josaphat. 99. Blok. 7. Ev, 7. Kat.
Beni bekleyin - ikiniz de...
Josaphat. 99. Blok. 7. Ev, 7. Kat.
Metropolisin ortasında yüzyıllardır...
...unutulmuş garip bir ev vardır.
İçinde Rotwang, Mucit, yaşar.
HEL
BENİM MUTLULUĞUM İÇİN DOĞMUŞ VE İNSANLIĞA TANRI'NIN BİR LÜTFU.
JOH FREDERSEN'E KAYBEDİLMİŞ OĞLU FREDER'İ DOĞURURKEN ÖLMÜŞ.
Seninki gibi bir beyin, Rotwang, unutabilmeli...
Hayatım boyunca bir tek şeyi bile unuttum mu: Hel bir kadındı ve sen bir erkek...
Bırak merhum huzur içinde uyusun, Rotwang... Senin için, benim için olduğu gibi, o ölü...
Benim için, o ölü değil, Joh Fredersen, benim için, o yaşıyor!
Hel'i tekrar yaratmanın karşılığında bir el kaybetmek çok mu?
Onu tekrar görmek istiyor musun?
Evet, Joh Fredersen? Bir elini kaybetmek...
...geleceğin adamını, Makine-Adam'ı yaratabilecek olmaya değmez mi?
Bana bir 24 saat daha ver...
...ve kimse, Joh Fredersen, kimse Makine-Adam'ın...
...bir ölümlüden farkını bulamayacak!
Kadın benim, Joh Fredersen! Hel'in oğlu senindi!
Peki seni bana getiren nedir, Joh Fredersen?
Uzmanlarım beni hayal kırıklığına uğrattığı için, tavsiyelerine ihtiyacım var.
Aylardır işçilerin kıyafetlerinde bu planları buluyoruz.
Ne anlama geliyorlar?
...saat ikide... vardiya değişiminde! yine bizi çağırttı...
Baba-! Baba-! On saat asla bitmeyecek mi?
Bunlar senin Meropolis'inin en alt seviyesininde altındaki...
...2000 yıllık yeraltı mezarlarının planları...
İşçilerimin yeraltı mezarlarında ne yaptıklarını bilmek istiyorum.
Bugün size...
...BABİL KULESİ'NİN efsanesini anlatacağım.
BABİL KULESİ'NİN Efsanesi...
Gel, zirvesi yıldızlara uzanan bir kule inşa edelim!
Ve zirvesine bu sözleri yazalım:
Dünya yücedir ve yaratıcısı da! İnsan da yücedir!
Ama Babil Kulesi'ni planlayan akıllar...
...kuleyi inşa edememişler.
Görev çok zormuş. Bu yüzden ücretle eller kiralamışlar.
Ama Babil Kulesi'ni inşa eden eller kuleyi planlayan...
...aklın rüyalarından bihabermiş.
Birinin övgü ilahileri diğerinin bedduası olmuş.
İnsanlar aynı dili konuşmuş, fakat birbirlerini anlayamamışlar.
DÜNYA YÜCEDİR VE YARATICISI DA YÜCEDİR! İNSAN DA YÜCEDİR!
AKIL ve ELLER'in bir arabulucuya ihtiyacı var.
ELLER İLE AKLIN ARABULUCUSU KALP OLMALIDIR!
Peki bizim arabulucumuz nerede, Maria?
Onu bekleyin! Eninde sonunda gelecektir!
Bekleyeceğiz, Maria...! Ama çok fazla değil!
Ah arabulucu, en sonunda geldin mi?
Beni çağırmışsınız- İşte buradayım!
Rotwang, Makine-Adam'a o kızın suretini ver.
Onlara bu kadınla aralarındaki uyumsuzluğu göstermeliyim!
Bu kadına olan inançlarını yok etmeliyim.
Şimdi beni yalnız bırak, Joh Fredersen... Geri dönüş yolunu bensiz de bulursun...
Seni Aptal! Hel'den geri kalan tek şeyi kaybedeceksin...
Oğlunu...
Yarın, katedralde!
GİRİŞİN SONU
ARA PERDE
Freder kürsüde vaaz veren rahibi görür. Verdiği vaaz:
"Doğrusu, size söylüyorum: Kıyametten konuşulacak günler yakındır!
Rahibin eli İncil'i gösterir, gösterdiği yerde yazan:
"Ve üstü Tanrı'ya hakaret eden isimlerle dolu, kırmızı, yedi başlı ve on boynuzlu...
...canavara binmiş kadını gördüm.
Ve elinde altın bir kadeh tutan kadın...
...kırmızılar, morlarla giyinip kuşanmıştı.
Ve alnında ismi yazıyordu, bir gizem:
YÜCE BABİL, Dünyadaki nefret edilen şeylerin annesi.
Ve azizlerin kanı ile sarhoş olmuş kadını gördüm."
Joh Fredersen'i yok edeceksin. Onu, şehrini ve oğlunu-!
AÇ GÖZLÜLÜK
BENCİLLİK
KİBİR
ŞEHVET
HASET
NEFRET
TEMBELLİK
Daha önce gelmiş olsaydın, beni korkutmamış olurdun...
Ama şimdi sana yalvarıyorum: Benden ve sevdiğimden uzak dur...!
Kıyafetlerini giydiğin adam nerede?
Josaphat. 99. Blok. 7. Ev, 7. Kat.
Lütfen Georgy'yi uyandırır mısın?
Hemen İşçiler Şehrine gitmeliyiz...
11811 numara, makinene geri dön ve ne olduğunu unut. Anladın mı?
Bana inanan biri lazım, Josaphat...
...başka türlü nasıl kaderimi gerçekleştirebilirim?
Gitmeliyim, Josaphat, şimdi, kendi başıma...
Georgy'nin beni görüteceği adamı kendim bulmalıyım.
Bu gece, Josaphat Bu gece, geri döndüğümde...
Josaphat. 99. Blok. 7. Ev, 7. Kat.
Pekala, bu apartmandan bu akşam ayrılmak için fiyatın ne?
Hala kimin adına burada olduğumu anlamadın sanırım.
METROPOLIS MERKEZ BANKASI
Bu adam oğlunun bu gece burada olmasını istemiyor!
Üç saat içinde senin için geleceğim!
Gel! Makine-Adam'a senin yüzünü vermenin zamanı geldi!
Maria nerede?
Babanla birlikte...
Sana söylüyorum, babanla birlikte!
"O şimdiye dek bir insanın sahip olduğu en mükemmel ve itaatkar araç.
Göreceksin, bu gece, yüz tane zengin adamın gözleri önünde dans ettiğinde...
...eğer bir tanesi bile makine olduğunu anlarsa...
...kendimi beceriksiz, başarısız bir adam olarak adlandıracağım.
C. Rotwang"
C.A. Rotwang bu akşamki konuğu olması için Bay Joh Fredersen'i davet eder.
Bu kadının yaptığı işleri yok etmek için...
...senden bu kadın gibi davranarak derindekileri ziyaret etmeni istiyorum!
C.A. Rotwang bu akşamki konuğu olması için Bay Joh Fredersen'i davet eder.
Doğrusu, size söylüyorum: Kıyametten konuşulacak günler yakındır!
7 ölümcül günah, hepsi onun için!
Şehre ölüm çöker!
ARA PERDENİN SONU
Vahiyler Avalun Yayıncılık, Hellerau
İnce Adam'dan kaçmak için bu kılığa büründüm.
Ama on gündür babanın casusları İşçiler Şehrini tehlikeli bir hale getirdi.
İşçileri sadece...
...bir arabulucu için umutları frenliyor.
Hala garip şeyler oluyor, Freder.
Hastalandığın akşam...
...bir zamanlar en iyi arkadaşlar... o kadın yüzünden...
...diğer adam... aynı akşam...
...Sonsuz Bahçeler bom boş, ama herkes gece ardından gece Yoshiwara'da...
Ve bütün günahların ayağında yığın olduğu bu kadının...
...adı Maria...
Derindekilerin azize olarak gördüğü kadın mı?
Birçokları ölüler şehrine gidiyor,...
...altın kadar gerçek olduğunu ispatlayan kadına...
Arabulucu bu akşam ki olayı kaçırmayacak gibi...
Bu gece ne olursa olsun...
...İşçilerin istediklerini yapmaları benim öncelikli emrimdir.
Joh Fredersen derindekilerin güç kullanmalarını ve yanlış yapmalarını bekliyor...
...böylece o da onlara karşı güç kullanabilme hakkını elde edecek.
Fakir kardeşlerinden bahsettiğinde, barıştan bahsediyorsun, Maria.
Bugün Joh Fredersen'in sözcüsü işçileri ayaklanmaları için kışkırtıyor.
Arabulucu'ya olan inancınızı yok edecek!
Hep barıştan söz ettiğimi biliyorsunuz. Ama arabulucunuz gelmedi.
Yeterince beklediniz! Zamanınız geldi!
Ama Joh Fredersen'i kandırdım!
Senin dublörün ona değil, bana sadık!
Metropolis'teki makineler için canlı yem kim?
Kim makineleri kendi kanıyla yağlıyor?
Kim makineleri kendi etiyle besliyor?
Bırakın makinalar açlıktan kıvransın, sizi aptallar! Bırakın ölsünler!
Öldürün onları, makineleri!
Sen Maria değilsin!
SEN MARİA DEĞİLSİN!
Maria barıştan söz eder, öldürmekten değil! Bu Maria değil!
Joh Fredersen'in oğlu!
İpeksi beyaz kürkünün içinde öldürün köpeği!
İşçiler Şehrin'den eşlerinizi alın, çocuklarınızı alın.
Arkada kimseyi bırakmayın! Makinelere ölüm!
Rotwang Maria'yla çatı katında...
...Fredersen'e karşı zaferiyle...
...kendinden geçmektedir.
Ve Joh Fredersen'i iki defa kandırdım!
Oğlunun kardeşlerinin arabulucusu olmak istediğini...
...onun seni sevidiğini gizledim ondan!
Rotwang'ı dinleyen sadece Maria değildir.
Pencerenin dışında Joh Fredersen konuşmaları gizlide dinlemektedir.
Joh Fredersen Rotwang'ın çatı katına girer. Eski rakibi ile kavga ederler...
...ve Rotwang'ı yener. Maria özgürdür.
Yine de inanıyorum...
Gel, Freder! Hala İşçiler Şehri var elimizde.
Bayanlar ve baylar, kimse bugünü kaçırmasın!
Makinelere ölüm!
Bir adam bile ya da kadın geride kalmasın!
Makinalardan uzak durun! Bırakın kontrolden çıksınlar!
Kalp Makina'ya doğru!
TEHLİKE
Açın kapıları!
Açın kapıları dedim!
Eğer Kalp Makine yok edilirse...
...bütün makine bölgesi yıkıntılar içinde kalır!
Delirdin mi sen?
Eğer Kalp Makine yok edilirse, İşçiler Şehri'nin tamamı su altında kalır!
Babalarınız, anneleriniz nerede?
Oğlunuzun işçilerin arasında olduğunu biliyor musunuz?
Evet sen! Sen Maria'sın!
Havalandırma boşluklarına doğru. Hızlıca! Rezervuarlar patladı! Şehri sel basıyor!
Biz çocukları Evlatlar Kulübüne götüreceğiz!
Neden bütün ışıklar kapalı?
Bilmem gerekiyor! Oğlum nerede?
Yarın binlerce insan kızgınlık ve çaresizlikle soracak:
Joh Fredersen, oğlum nerede!
Çocuklarınız nerede?
Şehir sular altında, havalandırma boşlukları suyla dolu!
Size makinelere saldırmanızı kim söyledi, aptallar?
Onlar olmadan hepiniz öleceksiniz!
Hepsi cadının suçu!
Dünyanın yok oluşunu izleyelim!
Cadıyı bulun, Hepsi onun suçu! Öldürene kadar dövün!
Şimdi seni eve götüreceğim Hel'im!
Cadı! Cadı! İşte orada! İşte orada!
Çocuklarımız nerede, seni cadı?
Yakın cadıyı. Cenazesi odun ateşinin üstünde olsun!
Cenazesi odun ateşinin üstünde olsun!
Hel-! Hel'im-!
Çocuklarınız... kurtuldu!
Akıl ve El birleşmek istiyor, ama bunu yapacak yürekleri yok.
Ah Arabulucu, onlara birbirlerine giden yolu göster.
ELLER İLE AKLIN ARABULUCUSU KALP OLMALIDIR!
SON
Çeviri v2: kursatkaynak kursat113@hotmail.com