Tip:
Highlight text to annotate it
X
Bir önceki videoda, A ülkesindeki herkesin
B ülkesinde yatırım yapmak isteyip
ellerindeki tüm A para birimini B para birimine çevirmek istediklerini,
bu yüzden B para birimine olan talebin arttığını
ve B para biriminin pahalı hale geldiğini gördük.
Ama bunun olmasına izin vermek yerine B Merkez Bankası
"Hayır biz kurumuzu görece stabil tutmak istiyoruz.
Bu yüzden B parası basıp bununla A parası satın alacağız."
dedi ve videonun sonunda B bankasının döviz rezervleri,
bütçe tablosunda elinde tuttuğu A parası rezervleri oldu.
Bu videoda ise eğer para talebi diğer yönde değişirse,
B Merkez Bankasının bu döviz rezervlerini kullanarak
B parasının değer kaybını nasıl engelleyebileceğini göstereceğim.
Bu varsayımsal hikayemizdeki sonraki aşamaya geçelim.
Demiştik ki A'daki herkes B'de yatırım yapmak istedi.
Büyük ihtimalle bir balon da oluşuyordu.
Diyelim ki bir noktadan sonra A'daki yatırımcılar korkmaya başlasın.
Büyük ihtimalle oluşan balonla ilgili dedikodular duydular ya da
B'deki koşulların başta düşündükleri kadar iyi olmadığını fark ettiler.
Sonuç olarak panik yapmaya başlasınlar.
Yatırımlarını geri çekmeye başlarlar.
Yani ellerinde ne varsa satıp, B para birimi alıp,
daha sonra da bu parayı A para birimine çevirmek isteyecekler.
Yani önceki videodaki durumun tam tersi var elimizde.
Herkes B'deki yatırımlarını satıp, örneğin evleri varsa evlerini satıp
elde ettikleri B parasını satıp A parasına çevirmek isteyecekler.
Ve bu tam anlamıyla zıt bir durum.
Şimdi herkes B ülkesinden kaçmak istiyor.
Üstelik satılacak B parasının karşılığında büyük bir A parası arzı da yok.
Kimse B parası karşılığında A parası vermek istemeyecektir.
Para piyasası tamamen ters yönde gelişiyor.
Şimdi, kur piyasası serbest dalgalanıyor olsa ne olurdu?
Bu durumda tüm talep A yönünde ve tüm arz da B yönünde olacağından,
bir B parası başına daha az A parası,
ya da bir A parası başına daha fazla B parası olurdu.
Bu ikisi de aynı şeydir.
Genel anlamda, A parası B cinsinden daha pahalı gelmiştir.
Aynı şekilde B parası A cinsinden daha ucuz hale gelmiştir.
Ama şimdi B Merkez Bankası'nın
"Biz bunun böyle olmasını istemiyoruz." dediğini,
özellikle buradaki değişim ve panik önceki videodakine göre
çok daha hızlı bir şekilde oluşacağından,
"Eğer buna izin verirsek, ülkemizdeki insanlar
ithal edilen ürünleri alamayacaklar çünkü ithalat çok pahalı hale gelecek.
Belki ithal yemek ve diğer temel maddeleri bile alamaz hale geleceğiz.
Yani bu duruma müdahale etmeliyiz.
Elimizde biriktirmiş olduğumuz döviz rezervleri var.
Şimdi bunları kullanıp kendi para birimimizi daha stabil(kararlı) hale getirebiliriz." diyecek.
Böyle bir durumda Merkez Bankası, "Şimdi elimde bir miktar rezerv var,
bununla kur piyasasına gidip, rezervlerimi satacağım,
bunu yaparak arz ve talebi dengelemeye çalışacağım." diyecek.
Bir kez daha bu rezervleri satabilirlerse,
para birimleri değer kaybetmeyecek, en azından
çok fazla değer kaybetmemiş olacak.
Şimdi, bu sistemdeki tek pürüz, sınırlı miktarda rezervlerinin olması.
İşte bu gördüğünüz rezerv sınırlı miktardadır.
Önceki videoda, döviz almak için kendi para birimlerini basarlarken,
bunu istedikleri kadar yapabilirlerdi,
çünkü kendi para birimlerinden istedikleri kadar basma hakkına sahipler.
Fakat şimdi kendi para birimlerini stabilize etmek için,
başkasının para birimine ait rezervleri kullanıyorlar.
Ve başkasının para biriminden basamazlar.
Yani ellerindeki rezervin,
kısa dönemli olduğunu umdukları bu dengesizliği
kapatmaya yeteceğini umuyorlar.
Ama ellerindeki rezerv tükenirse durum korkutucu hale gelebilir.
O halde hem tüm rezervlerini tüketmiş olacaklar,
ve panik hala bitmemişse,
Yani serbest döviz piyasası koşullarına döneceğiz,
ve paraları değer kaybetmek zorunda kalacak.
Ama bu, Merkez Bankalarının, para birimlerini
kararlı tutma çabalarının, mücadelelerinin yoludur.
Önümüzdeki videolarda, bunun yaşandığı gerçek olaylara
ve döviz rezervleri tamamen tükendiğinde neler olduğuna,
ayrıca bunu bilen spekülatörlerin, bu durumu
kar etmek için nasıl kullandığına bakacağız.