Tip:
Highlight text to annotate it
X
JAMES GRIME: Bugün heyecanlıyım.
Bir hediyemiz var.
İzleyicilerimizden biri bir hediye,
bu gizemli kutuyu gönderdi.
Kutunun üstündeki ikaza bakın: "Dikkat--
Sayı içerir.." Heyecan verici mi?
Bence öyle.
O zaman kutuyu açıp hediyenin ne olduğunu görelim mi?
Aslında bunlardan iki tane var, biri Brady, diğeri de benim için.
Bunun için gerçekten minnettarız.
Bunu bana ulaştırdığınız için çok teşekkür ederim
Hadi bakalım.
Gizemli bir nesnemiz var burda.
Ne olduğundan henüz emin değilim, Brady.
BRADY: Bu harika bir şey.
JAMES GRIME: Evet, sence ne bu?
Bunu prize takmamız gerekecek.
Bu senin Brady.
Bence bu büyük kırmızı butona
sen basmalısın.
BRADY: Ne olacağına dair hiçbir fikrim yok.
JAMES GRIME: Oh!
[TIKIRTI]
JAMES GRIME: Tekrar dene?
[TIKIRTI]
JAMES GRIME: Ne işe yaradığını-
anladın mı?
Bunlar asal sayılar.
Her biri yeni bir asal sayı.
Asal sayı üreten bir makine bu.
Bu izleyicimiz Karl Lautman tarafından yapıldı.
Bu tarz hareket edip heyecan uyandıran şeyler yapabilen--
heykeller üzerinde çalışıyor.
Bunlardan birkaç tane yapmıştı ve
bir çiftini bize gönderdi.
Ve bir sonraki asal sayı.
Bu çok memnun edici, özellikle büyük kırmızı bir butona-
basmayı seviyorsanız.
Dahası asal sayılar arasındaki boşluklar hakkında da
bir fikir veriyor.
Gördüğünüz gibi bazıları kısa.
[TIKIRTI]
JAMES GRIME: Oh, bu güzeldi işte.
Tatmin edici uzuuun güzel bir boşluktu.
Gerçekten hoş.
Tabi biraz aptalca bir eğlence.
Hiçbir pratik kullanımı yok, ama
ben bayıldım buna.
[TIKIRTI]
JAMES GRIME: Makine sıfırlanmıyor.
Kaldık burda.
999,999'a ulaşana kadar tüm asalları tek tek geçmek lazım,
ancak o zaman 0'a geri döner.
Burda 251,000 civarındayız.
Asal sayı teoremi, matematikteki en büyük teoremlerden biri, der ki:
asallar arasındaki ortalama boşluk
251,000 in doğal logaritması civarında olmalı.
Bu sayının yaklaşık 12'ye eşit olduğunu biliyorum,
dolayısıyla ortalama boşluk 12 civarı olmalı.
Tabi bazıları 12'den büyük, bazıları küçük olacak.
Bazen ikiz asallara rastlayacağız.
[TIKIRTI]
JAMES GRIME: bazen çook uzun boşluklar da olacak.
Ama beklememiz gereken en heyecan verici sayı 492,113'tür.
Çünkü 492,113'te bu makinenin üretebileceği en büyük
boşluğu göreceğiz.
114 sayı uzunluğundaki bir boşluk bu, o yüzden bence--
492,113'e ulaştığımız gün heyecan verici olacak.
Karl bunun içine bir mikroişlemci koymuş.
İşlemcinin dahice bir şey yaptığını sanmıyorum.
Bence asal sayılar arasındaki boşlukları sayıyor.
Ve onda bunlardan sadece birkaç tane var.
Belki onun sitesinin linkini buraya koyabiliriz
Böylece insanlara yaptığı işi açıklayabilir.
Bu iyi olurdu.
Çok büyük bir sürpriz olmuştu bana.
İş yerime kocaman bir kutu gönderilmişti ve bunun ne olduğuna dair
en ufak bir fikrim bile yoktu.
Geleceği söylenmemişti.
Kocaman bir kutu önümde, içini karıştırıyordum.
Her tarafını.
Ve içinden çıkan şey buydu.
Prize taktım.
Yanında bir mektup da vardı, yani ne olduğunu
biraz anlamıştım.
Ama o--
[TIKIRTI]
JAMES GRIME: O tıkırtı sesi...
Çok heyecanlıydım.
Bunun için gümrük vergisi bile ödemek zorunda kalmıştım.
BRADY: Cidden mi?
JAMES GRIME: Evet.
Geri ödedi ama.
Geri ödedi.
BRADY: Ne istediğimi biliyor musun?
İkiz asal.
İkiz asal göster bize.
JAMES GRIME: Elbette.
Bunu senin için yapacağım.
BRADY: Bu olmayacak.
Bu olabilir ama?
[TIKIRTI]
BRADY: Peki bu--
hayır.
JAMES GRIME: Seksi bir asala ne dersin?
[TIKIRTI]
[GÜLÜŞ]
[TIKIRTI]
BRADY: İkiz asal mıydı o?
JAMES GRIME: Bence öyleydi,
evet.
BRADY: Vuu!
İkiz asal!
JAMES GRIME: Makine aslında asal sayıların rastgeleliği--
hakkında da fikir veriyor.
Sıkça çıkıyorlar ama,
sağı solu belli olmuyor.
Karl bunu bizim için imzaladı.
Tarih attı ve "asalüretkeni"ne bir numara verdi.
Makineye verdiği isim bu.
Asalüretkeni #4
Bunu Brady'e gösterdiğimde hayal kırıklığına uğramıştı.
Çünkü numarası asal sayı değildi.
Bende numara 3 var.
Asalüretkeni #3