Tip:
Highlight text to annotate it
X
TURK YAYI YAPIMI
by Yasar Metin Aksoy
Ahsap govde (sal ve kasan) icin 2 cm kalinliginda ve 4 cm genisliginde Akcaagac kullanilir
Bukme islemi icin ozel kalip kullanilir
Agac kalipta onbes gun birakilir
uc parca yay yapmak icin, kasan ve sal tek parcadan yontulur
Kabza yapilacak parca 33 cm uzunluktadir
Savas yayi icin kizilcik agaci kullanilmasi daha uygun olacaktir
Serit testerede kesilen boynuz isil islemlerinden geciririlir
(8-9 mm x 4 cm)'lik plaka haline getirilen boynuz yuzeyi duzlestirilir
Bu islem icin kalin numarali zimpara kagidi yapistirilan,
bir mermer tabla uygundur
kullanilacak boynuzun esneklik ve saglamligi kontrol edilir
tasin oluklari icin, kumpas yardimiyla klavuz hat cekilir
klavuz hat derinlestirilir
tasin-ceker, her yay yapimcisi icin farkli sekillerde olabilir
tasin-cekerin ilk disi kilavuz oluktan hareket ettirilir
burada, cm'de 5 adet oluk acilmistir...
...ve oluklar 1 mm derinlikte olacaktir
"bes parca" yayda kasan, 15-17 cm olacak sekilde...
...kabza ise 12 cm olacak sekilde sala gecmektedir
"V" gecmeler tam bir hat uzerinde, ve kusursuz olmalidir
kabza ve kasan, balik tutkali ile yapistirilir
tasin oluklari, sinir vurulacak tarafa da cekilir
boynuz ve agactaki oluklar birbirine tam oturmalidir
boynuz; balik tutkali ve deri tutkali karisimi ile yapistirilir
"celik" yeri 2-3 mm kadar bos birakilir
kabzanin agac ve boynuz kismi ele oturacak sekilde yontulur
kabzanin girdigi sal kisminin kalinligi 8-10 mm olmalidir
sinir dosemeden once...
...her bir tarafa vurulacak miktar hesaplanir
bol miktarda tutkal, sicakligi 60 dereceyi gecmeyecek sekilde hazirlanmalidir
sinir taramak icin boynuz veya plastik tarak onerilir
halkaya kacmayacak sekilde catilmis olan yay taslagi...
...simdiden esneklik kazanmis durumdadir
sinir vuracak ellerde kesinlikle yag olmamalidir
bunun icin bez veya pudrasiz lastik eldiven kullanilmasi onerilir
tutkal fircasinin da organik malzemeden imal edilmis olmasi onerilir
burada, gul agaci ve at kuyrugundan yapilmis ebru fircasi kullanilmistir
sinir vurulacak yuzey tutkallanir
eski ustalar her bir kola vurulacak sinir miktarini tartmislardir
her ustanin terkibi baska ve sakli idi
sinirler ilik suda islatilir
daha sonra asiri su uzaklastirilmalidir
sinirler tutkala batirilarak doyurulur...
...ahsap bir yuzey uzerinde taranir...
...kabza ortasindan baslayarak tum sal kaplanir.
ilk kat bitiminde tekrar tutkala doyurulur
yay halkasi biraz kapatilir
ucuncu kattan sonra bu hale gelecektir
SOYA (KEMIK OK UCU) YAPIMI
soya icin sigirin arka ayak kemigi kullanilmis, kesilip kaynatilarak yagindan arindirilmistir
daha sonra demir testeresi ile kesilip hazirlanmistir
zimpara tas moturunda yuvarlaklastirilir
kil testere ile rahatlikla kesilebilir
menzil okunun soyaya girecek kismi hazirlanir
uc saglam bir sekilde tespit edilir
elmas uc ile soyaya delik acilir
derinlik ve genislik tam uymalidir
kaba haliyle tutkallanip yapistirilir...
zimpara tas motorunda