Tip:
Highlight text to annotate it
X
Çin'in son 40 yılı olağanüstü geçti.
Hızla gelişen ekonomisi dünya ikincisi.
Para birimi renminbi de,
giderek çok daha önemli hale geliyor.
RENMİNBİ ÇİN PARASININ ÖYKÜSÜ KÜRESEL BİR PARANIN DOĞUŞU
1980'ler ve 90'larda burada yaşarken
burası kapalı bir ülkeydi.
Her şey regüle ediliyordu, özellikle de para.
Burada siyaset ve ekonomi dersleri veren
Prof. Fu Jun ile
buluşmak için Pekin Üniversitesi'ne geldim.
Sıradan insanlar için
renminbi üzerindeki sıkı denetimin ne anlama geldiğini anlatacak.
Çin o dönemde dünyadan tecrit edilmişti.
Sıradan insanlar için
günlük yaşamlarında...
Mal ve hizmetlerde sıkıntı çekiliyordu,
günlük hayatlarının idamesinde
gerekli olan
maddeleri alabilmek için çok uzun kuyruklarda beklemek zorundaydılar.
Ekonomide - tüketim maddelerinin sıkıntısı yüzünden -
karne uygulaması vardı.
Çin halkı geride kaldığımızın farkında değildi
Çin'in farkı kapatabilmesini sağlayacak sistem değişikliği için
farklı bir şey yapmamız gerekiyordu.
Frank Fang, HSBC Pekin'de çalışıyor.
Renminbi üzerindeki sıkı denetimin
Çin halkının hayatını zorlaştırdığı
döneme tanıklık etti.
Şimdi Pekin'in ortasında
geleneksel dar sokaklar; 'hutong'larla örülü bir bölgedeyiz.
Burası benim büyüdüğüm
'hutong' ortamına çok benziyor.
Burası gerçekten insanların bir düzine aileyle birlikte
avluda yaşadığı bir yer.
Normalde, eskiden banyoları yoktu ve her şeyi
paylaşmak zorundaydılar.
Gördüğünüz gibi hala buralarda yaşayanlar var
fakat aynı zamanda birçok kişi de buraları terk ediyor
ve tüm bölge yeniden inşa ediliyor.
Eminim seneye tekrar gelirseniz
aynı şeyleri görmeyeceksiniz.
Bir Amerikan TV haber ajansı için çalışıyordum.
İlk maaşımı muhtemelen daha önce hiç duymadığınız
FEC olarak aldım.
Foreign Exchange Certificate (Döviz sertifikası) demek.
Yanımda biraz getirdim. Bakabilirsiniz.
Teşekkür ederim.
Bunlar RMB fakat bildiğiniz RMB'lerden değil.
1970'ler ve 90'larda tedavüldeydi.
Neden yabancı bir şirket RMB üzerinden ödeme yapamıyordu?
Çin'de kurulan yabancı bir şirket olarak
özel Foreign Exchange Certificate parasını kullanabiliyorlardı
ve personele ödeme yapacaklarında hesaplarından sadece
FEC çekebiliyorlardı.
RMB, 1990'larda ne ölçüde sınırlandırılmıştı?
Çok sınırlandırılmıştı.
Sadece Çin içinde dolaşımı vardı.
Çin dışına çıkaramıyordunuz.
Çin'e yabancı para da getiremiyordunuz.
RMB'nizi diyelim ABD dolarına çevirmek istiyorsunuz
buna gerçekten ihtiyacınız olduğunu kanıtlayacak
belgeler getirmeniz gerekiyordu.
Frank'in dediği gibi
Çin'de hayat zor ve usandırıcı olabiliyordu.
Ama ülke birçok kişinin beklediğinden daha hızlı
bir şekilde değişti.
Sonuç olarak, büyüme formülü şu:
belli kaynaklar,
halkın çabası sonucu büyüme çarpı teknoloji.
Yani 1,3 milyar insanı
o çok güçlü teknolojiyle çarparsanız
muazzam büyüme oranları görürsünüz.
Fakat potansiyeli gerçekliğe dönüştürmek için
gerekli reformları yapmamız gerekiyor.
Yeni kuşak, ihtiraslı Çinliler, anne-babalarının sadece
hayalini kurabildikleri bir özgürlüğe sahip.
Bunu yerinde görmek için
Endüstriyel Çin'in kalbi güneydeki
Guangzhou'ya geldim.
Rebecca Cai burada HSBC'de çalışıyor.
İstekli ve başarılı.
Operasyonlarda
Başkan Yardımcısıyım
irtibat merkezi ve operasyonlara bakıyorum.
Ekibimde
700'den fazla kişi var.
Aynı zamanda Guangzhou'da. 3 birim daha var
ve başka ülkelerdeki diğer
küresel süper merkezleri de ziyaret edebiliyorum.
İşiniz ya da kariyeriniz sizin için önemli mi?
Tabii ki, çünkü bu benim işim.
İşim sayesinde büyük gelirim var ve bu sayede
birçok deneyimim oluyor
seyahat edebiliyorum ve pek çok iyi şeyi alabiliyorum.
Avrupa'da alışveriş yaparken RMB de kullanıyor musunuz?
Evet, Union Pay kredi kartımı kullanıyorum.
Birçok ünlü mağazanın Union Pay'i de
kabul etmesine şaşırdım, iki kez kur farkı
ödemek zorunda kalmıyorsunuz.
Sizce Çinli tüketiciler, neden büyük, ünlü markaları seviyor?
Çin halkı şimdi eskiye göre zenginleşiyor
yaşam tarzının, iyi kaliteli ürünlerin tadını çıkarıyor.
Bu aynı zamanda Çin'in bir tüketim toplumu
olmaya başladığını gösteriyor.
- Tüketici temelli toplum? - Evet.
Paranın serbestleşmesi burada insanların hayatını değiştirdi
ve en heyecan verici kısmı da her şeyin yeni başlıyor olması.
RMB'nin küreselleşme zamanı
oldukça yakın.
Şimdiden birçok piyasada uluslararası bir para
ve insanların bu paraya ve Çin'in ekonomik gücüne
ilgisine bakılırsa
bu eğilimin süreceği anlaşılıyor.
Renminbiyi, serbest, takas edilebilir
bir paraya dönüştürme süreci
Çin halkının geleceğini değiştirdi
ve büyüme ve refahın kapılarını açtı.