Tip:
Highlight text to annotate it
X
Rüyalar inanılmaz olaylardır ve hayatınızın yaklaşık 6 yılını uyuyarak geçirdiğinizi düşünürsek,
genellikle hemen unutulmak üzere onları bir kenara atmamız oldukça garip.
Beynimiz geceler boyu işe çıkar ve bize en inanılmaz, tuhaf, ve anlaşılan genellikle
rasgele görüntü ve hikayelerin bazılarını getirir. Ama ... rüyalar nelerdir? Ve birçok bilim kurgu
hikayesi ya da filminde olduğu gibi, rüyamızı kaydedip ne gördüğümüzü anlayabilir miyiz?
Daha önce 'beyin dalgaları'na atıfta bulunan insanları duymuş olabilirsiniz, ama hiç durup düşündünüz mü:
bunlar gerçek dalgalar mı, ve... bilgi taşıyorlar mı? Beyin dalgaları, mesela,
radyo dalgalarına mı benziyorlar? Cevap: evet. Hem beyin hem de radyo dalgaları, ışık hızında
hareket eden dalgalar olan elektromanyetik radyasyon formlarıdır. Her düşündüğünüzde,
binlerce nöron aynı frekansta ateşlenir ve bir dalga oluştururlar. Bu dalgalar da saniyede
yaklaşık 10 ila 100 döngü ile salınım yaparlar. Diğer taraftan, radyo dalgaları saniyede 50...
... milyon ila 1 milyar kez salınım yaparlar. Bilim adamları uzun zaman bu olayı
beyin aktivitesini ölçmek ve beyni elektronik cihazlara arayüzlemek için kullandılar. Bu bizim
beynin hangi bölümlerinin farklı aktivitelerde aktif olduğunu ve benzer şekilde beynin hangi bölümlerinin
rüya sırasında aktif olduğunu görmemizi sağladı. Görünüşe göre garip ki, neden rüya gördüğümüz şöyle dursun
neden uyuduğumuzu bile hala zar zor anlıyoruz. Vsauce'tan Michael, neden rüya gördüğümüze dair
ana teorileri açıklayan harika bir iş çıkardı. Ancak çok fazla teori var, çünkü insanları uyandırıp
onlara sormadan, gerçekten neyi düşlediklerini ölçemiyor veya bilemiyoruz.
Tabii ki, bu unutmaya veya başka hatalara tabidir. Ne yazık ki, rüya gören birinin zihninin derinliklerine
inmemizi sağlayac bir cihaz yok... ya da var mı?
Kulağa çılgınca geliyor ama, bilim adamları sadece bunu yapmak için bir teknik oluşturdu.
Bu zihin okuma teknolojisi, içinde deneklere siyah ve beyaz piksellerden oluşan basit resimlerin
gösterildiği işlevsel bir MR Tarayıcı ile başladı. Yazılım daha sonra beyin aktivitesinde
belirli görüntülere karşılık gelen desenler buldu. Örneğin, "T" harfi gösterildiğinde,
yazılım beynin nasıl tepki verdiğini tam olarak kaydetti. Yeterli veriden sonra, deneklere
tamamen farklı görüntüler gösterildi ve yazılım, deneğin görmekte olduğu şeyi
tahmin edtti ve canlandırdı. Bu görüntüler, "Nöron" kelimesi
gösterildikten sonra yazılımla üretilen görüntülerdir. Ama burada bitmiyor - ileri çalışmalarda,
denekler uyurken daha karmaşık görseller kullanılmaya başlandı. Bu durumda,öncelikle
deneklerin bir fMRI cihazı içinde uyuması sağlandı ve rüyanın ortasında onları uyandırıp
hızlı bir şekilde rüyada ne gördükleri soruldu. Daha sonra, beyin taramasına dayanarak
deneğin ne gördüğünü en iyi şekilde tahmin etmek için internetten buldukları binlerce şekli kullandılar.
Bunu her kişi ile yaklaşık 200 kez tekrarlayıp bu bilgileri bir öğrenme algoritması
içine yerleştirdikten sonra, yazılım yeni hayallerini tahmin etmek ve üretmek için kullanıldı.
Tabii ki kusursuz olmasa da, makine tahminlerinin rüya görenlerin açıklamalarıyla eşleşmesinin
tesadüften öte olduğu açıktır. Muhtemelen bundan da fazla şok edici olan şey,
gerçek video görüntülerinin kullanıldığı bir çalışmadır. Deneklere 2 saat boyunca film görüntüleri gösterip
beyin aktivitelerini analiz ettikten sonra, 18 milyon adet 1 saniyelik YouTube klibinden oluşan kütüphaneyi
beyin aktiviteleriyle eşleştirmek için kullandılar. İşte sonuçlar: Solda deneklere daha sonra gösterilen
yeni ve alaksız videolar, sağda ise karışık YouTube videolarınından yola çıkarak
yazılımın, deneklerin ne gördüğüne dair tahminleri bulunmakta.
Tüm bunlar, onların beyin dalgalarına dayanmaktadır. Bu yazılım programları daha karmaşıklaştıkça
düşüncelerimizi ve rüyalarımızı doğru şekilde görselleştirme ve kayıt altına almaya daha da
yaklaşıyoruz. Bu noktada, belki de, en başta neden rüya gördüğümüze dair birkaç ipucu
daha bulacağız. Eğer daha başka şaşırtıcı ve cevaplanmamış bilimsel olguları
öğrenmek istiyorsanız, 10 harika bilim YouTube'cusunun merak edilen soruları
cevaplamak amacıyla bir araya geldiği All Time 10's kanalına yönelin.
Bu bir BİLİM süper-işbirliğidir! Ve AsapSCIENCE ile yeni tanışıyorsanız
daha fazla haftalık bilim videolar için abone olun! Keyifle izleyebilmeniz için en favori ve popüler
videolarımızın bir listesini yaptık. Tadını çıkarın!